Wadium i gwarancje
Gwarancja ubezpieczeniowa ma szerokie zastosowanie, aczkolwiek przepisy prawa wzmiankują o niej tylko w kilku sytuacjach. W szczególności wyróżnić można następujące rodzaje gwarancji:
- ubezpieczeniowa gwarancja zapłaty wadium – wykorzystywana na etapie przetargu; stanowi ekwiwalent wadium pieniężnego przedsiębiorcy przystępującego do przetargu; dzięki niej przedsiębiorca może uczestniczyć w przetargu bez angażowania własnych środków;
- ubezpieczeniowa gwarancja należytego wykonania kontraktu – wystawiana jest w celu zabezpieczenia prawidłowego wykonania umowy przez przedsiębiorcę;
- ubezpieczeniowa gwarancja usunięcia wad lub usterek – wystawiona na wniosek przedsiębiorcy realizującego inwestycje; zobowiązuje gwaranta do wypłaty gwarancji na wniosek beneficjenta w przypadku, gdy przedsiębiorca nie wykonał w ogóle lub nienależycie określone umową obowiązki z tytułu usunięcia wad i usterek ujawnionych po zakończeniu realizacji inwestycji,
- ubezpieczeniowa gwarancja zwrotu zaliczki – zobowiązanie gwaranta do wypłaty gwarancji beneficjentowi, na pisemne żądanie i oświadczenie beneficjenta w sytuacji, w której przedsiębiorca (zleceniodawca gwarancji) nie wykonał umowy i nie zwrócił w określonym terminie zaliczki, którą wcześniej pobrał od beneficjenta na realizację inwestycji;
- ubezpieczeniowa gwarancja zapłaty należności celnych – stanowi zabezpieczenie pokrycia kwot wynikających z długów celnych w sytuacji gdy dłużnik nie dysponuje odpowiednimi środkami finansowymi na zapłatę zobowiązań celno-podatkowych. Jest przeznaczona dla podmiotów gospodarczych, które prowadzą obrót towarowy z zagranicą i jest jedną z dopuszczalnych zabezpieczeń należności celnych. Beneficjentem gwarancji jest izba celna, zaś jej zleceniodawcą podmiot zajmujący się importem towarów lub prowadzący skład celny[4].